Turystyka odgrywa istotną rolę w procesie wychowania religijnego i kształtowania człowieka. Z natury jest zagadnieniem interdyscyplinarnym. W aspekcie religijnym znajduje się wiele zainteresowań teologii moralnej, jak i nauki społecznej Kościoła, cześć zagadnień Obejmujących także misjologię, ekumenię i biblistyke. Turystykę w kontekście religijnym najlepiej wyjaśnia nauczanie i samo uprawianie turystyki przez Jana Pawła II oraz jego przyjaciół, którzy wraz z nim udawali się na turystyczne szlaki. Jednym z nich jest kardynał Stanisław Nagy.

Wskazuje on na trzy główne aspekty uprawiania turystyki, szczególności związanego z nią wypoczynku. W kontekście religii wypoczynek powinien być omawiany jako obowiązek człowieka po wykonanej pracy. Druga wskazówka dotyczy wypoczynku w kontakcie z Bogiem Stwórcą, w nieustannym z nim obcowaniu. Turystyka jest przebywaniem z naturą i z samym Bogiem. Zarówno Jan Paweł II, jak i kardynał Nagy traktują środowisko przyrodnicze, łono natury a szczególnie mistyczne góry jako świątynię Boga, znacznie łatwiej jest wypoczywać, regenerować siły. Papież podkreślał, iż „wobec gór, czuję, że On jest! I wtedy zaczynam się modlić”.

Takie traktowanie i podejście może być także modlitwą. Trzecim aspektem uprawiania turystyki jest niebezpieczeństwo, które należy dostrzegać w próbie odizolowania turysty od Boga. Liberalne podejście turystyki powoduje, jak zauważają teolodzy, laicyzację turystyki. Laicyzacja z kolei może doprowadzić do szeregu dysfunkcji, niepożądanych, patologicznych zachowań turystów. Zdaje się, zatem, iż najgłębszy nurt turystyki znajduje się w teologii, z której można czerpać najważniejsze wartości. Wobec tego turystyka jest źródłem radości, z którego każdy uczestnik ruchu turystycznego może i powinien korzystać.

Teoloturystyka wiąże się z teologią czasu wolnego i osobno pojmowanego wypoczynku. Wydaje się, że teologię turystyki należy budować w oparciu o teologię świętowania, której dokumenty poświęcają więcej miejsca. Dokumenty posoborowe, Yaticanum II obejmują kwestie turystyczne, poświęcając miejsce chrześcijańskim walorom turystyki, kwestiom, co jest moralnym i sprawom duszpasterstwa turystycznego. Zatem człowiek cały czas zdąża do ostatecznego celu, który jest poza ziemskim światem. Turystyka w niektórych jej formach szczególnie służy uduchowieniu, kontemplacji, rozważaniom, przemyśleniom nad swoim życia.

Pomaga także rozwiązywać wiele istotnych problemów, służy pracy twórczej. Śladem takiego traktowania turystyki jest działalność Jana Pawła II w czasie pontyfikatu – wcześniej, podczas częstych wyjazdów turystycznych w okresie pełnienia obowiązków biskupa i kardynała w Krakowie. Niemal całe życie Karola Wojtyły było związane ze szczególnie rozwiniętą aktywnością turystyczną. Osoby, które wspólnie z Karolem Wojtyłą, a później Janem Pawłem II uczestniczyły w wycieczka, pieszych, narciarskich lub kajakowych, wskazują, iż szczególnie głęboki sens turystyki widzi: polski Papież właśnie w kontakcie z Bogiem.