Kurkuma (curcuma longa) to hinduska przyprawa wytworzona ze startego korzenia ostryża. Należy do rodziny imbirowatych i rośnie dziko w południowej Azji. Jej niezwykłe właściwości znane są głównie w krajach azjatyckich. Pierwsze zapiski o stosowaniu kurkumy sięgają 600 r p.n.e. Wierzono, że włożenie kawałka tej rośliny do portfela należącego do kobiety zapewni dostatek i dobrobyt. Kurkuma powszechnie stosowana jest w Indiach jako rytuał zapewniający szczęście. Nowo narodzone dzieci mają znaczone czoło kurkumą a hinduskie kobiety po dziś dzień nacierają kurkumę w policzki, aby nadać skórze złoty blask.
Kurkuma głównie znana jest jako przyprawa w kuchni hinduskiej. Wchodzi w skład popularnej mieszanki curry. Używana jest często jako barwnik w niektórych produktach spożywczych i kosmetycznych. W kremach kosmetycznych kurkuma spełnia rolę nie tylko barwnika, ale i środka przeciwzapalnego i antyseptycznego, nadającego skórze zdrowy blask. Kobiety w Indiach do tej pory stosują kurkumę z mlekiem do smarowania ciała, aby zachować młody wygląd. W krajach Azji południowej kurkuma jest wykorzystywana w medycynie ludowej jako środek antyseptyczny na różnego rodzaju skaleczenia, oparzenia i stłuczenia oraz jako remedium na dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Kurkuma składa się z kurkuminoidów, olejków eterycznych, białek, witamin i minerałów.
Do najbardziej aktywnych związków w kurkumie należą kurkuminoidy (związki polifenolowe). W skład kurkuminoidów wchodzą: kurkumina, demetoksykurkumina, bisdemetoksykurkumina i cyklokurkumina.
Najbardziej cennym składnikiem kurkumy jest kurkumina, która nadaje jej złotą barwę i charakterystyczny gorzko-pikantny smak. Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) dzienne spożycie kurkuminy to 3 mg/1 kg masy ciała.
Za właściwości przeciwzapalne kurkuminy odpowiadają zawarte w niej polifenole.
Kurkumina – właściwości:
przeciwnowotworowe ( działa profilaktycznie, może również zapobiegać przerzutom)
przeciwmutagennie
cytoochronnie
wspomaga leczenie oczu (zespół suchego oka, jaskra)
hamuje rozwój wrzodów żołądka (zmniejsza wydzielanie kwasu żołądkowego) i wykazuje działanie ochronne na przewód pokarmowy
hamuje agregację płytek
działa przeciwbakteryjnie
wykazuje właściwości przeciwgrzybicze
wspomaga gojenie się ran
zmniejsza stany zapalne w łuszczycy
pomaga zwalczać trądzik różowaty
łagodzi stany zapalne w chorobach reumatoidalnych
ostatnie badanie donoszą, że kurkumina może zapobiegać rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona
wpływa na spadek cholesterolu
obniża ryzyko uszkodzeń komórki wywołanych stresem oksydacyjnym
zwiększa poziom glutationu – związku o silnych właściwościach przeciwutleniających
jej właściwości antyoksydacyjne porównywalne są do witaminy C i E
wspomaga system odpornościowy
wykazuje działanie antydepresyjnie
Kurkuma posiada szeroki wachlarz prozdrowotnych właściwości. Jednak ze względu na hydrofobowy charakter cząsteczki kurkuminy i słabą przyswajalność w jelitach jej biodostępność z pożywienia jest niestety bardzo niska. Dlatego też zaleca się łączyć kurkumę z innymi składnikami poprawiającymi jej przyswajalność w naszym organizmie.
Z czym najlepiej połączyć kurkumę:
z mlekiem (dobrze wypić szklankę mleka kokosowego z kurkumą przy przeziębieniu)
z czarnym pieprzem (z piperyną)
z olejem kokosowym i innymi olejami
Kurkuma – kiedy nie stosować?
Kurkuma wykazuje właściwości rozrzedzające krew. Osoby z zaburzeniami krzepliwości krwi oraz kobiety w ciąży nie powinny zażywać kurkumy.
Kurkuma stosowana przez długi czas na skórę może zabarwić ją na żółty kolor.
Badania wykazały, że zwiększenie tej dawki do 12 000 mg może spowodować biegunki, wysypki i bóle głowy.
Przepis na szybki wzmacniający drink z kurkumą:
Do szklanki wsypujemy starty imbir (łyżeczka), pół łyżeczki kurkumy, dodajemy sok z połówki cytryny, troszkę czarnego pieprzu, następnie całość zalewamy ciepłą wodą. Jeśli nie masz problemu z candidą można dodać na koniec łyżkę miodu dla smaku. Smacznego!
