Choroba Hashimoto to najczęstsza choroba autoimmunologiczna na świecie. Dotyka ona od 13,4 do 38% ludzi. Ostatnie obliczenia wskazują, że aż jedną na pięć kobiet w jakimś momencie życia dotknie choroba Hashimoto lub inne zaburzenie czynności tarczycy.
Choroba Hashimoto to inaczej limfocytarne zapalenie tarczycy. Stan zapalny tarczycy wywołany jest atakiem własnych komórek odpornościowych. Po prostu układ odpornościowy uznaje tarczycę za intruza i uruchamia przeciw niemu reakcję immunologiczną, tak jakby gruczoł był inwazyjnym wirusem, bakterią lub innym patogenem. To wyniszczający proces, który zaburza produkcję odpowiedniej ilości hormonów tarczycowych, co prowadzi do niedoczynności tarczycy lub całkowitego jej wyniszczenia.
Obraz tej choroby, przebiegający z wolem został opisany już w 1912 roku przez japońskiego lekarza Hakaru Hashimoto. W swojej pracy przedstawił czworo pacjentów z przewlekłym zaburzeniem funkcji tarczycy, które nazwał wolem limfatycznym.
Do objawów postępującej choroby Hashimoto zaliczamy:
zmęczenie
osłabienie
przygnębienie i rozdrażnienie
suchość i szorstkość skóry
wypadanie włosów
kłopoty z utrzymaniem wagi
zaparcia
przedłużony czas miesiączki
słabą tolerancję zimna
chrypkę
wole tarczycowe.
W przebiegu choroby Hashimoto następuje również spowolnienie metabolizmu, co spowodowane jest niedoborem hormonów tarczycy.
Przyczyny:
Choć przyczyny choroby Hashimoto nie są znane, to w dużej mierze jest ona uwarunkowana genetycznie. Istnieje 50% prawdopodobieństwo pojawienia się tej choroby, jeśli choroba występowała w rodzinie. O tym, czy dane geny się uaktywnią, decydują czynniki wyzwalające, do których należą m.in. przebyte infekcje, ciąża, toksyny, stres, wirusy, bakterie, zaburzenia hormonalne czy niedobory składników odżywczych.
Choroba ta przebiega z okresami zaostrzeń i remisji a przez wiele lat może rozwijać się praktycznie bezobjawowo, nie wpływając na funkcjonowanie tarczycy. Rzadko może spowodować nadczynność. W większości przypadków choroba Hashimoto prowadzi do niedoczynności tarczycy, destrukcji gruczołu.
Zdecydowanie częściej dotyczy kobiet, co ma związek zarówno z uwarunkowaniami genetycznymi, jak i hormonalnymi. Jeszcze do niedawna diagnozowano ją u kobiet powyżej 50. roku życia. Obecnie coraz częściej zdarza się, że występuje u znacznie młodszych osób, poniżej 30 roku życia a nawet u dzieci. Przyczyny do tej pory są nieznane…Choć tak naprawdę ilość szkodliwych substancji jakie docierają do naszego organizmu ze środowiska (zanieczyszczone powietrze, coraz większa chemizacja, przetworzona żywność) plus stres oksydacyjny na pewno wpływa na zwiększenie zachorowalności na choroby autoimmunologiczne. Profilaktycznie wszyscy powinniśmy zmienić nawyki żywieniowe i chronić organizm przed nadmiarem wolnych rodników.
Osoby chorujące na chorobę Hashimoto mają podwyższone ryzyko zachorowania na inne choroby autoimmunologiczne. Należą do nich między innymi celiakia, reumatoidalne zapalenia stawów a także cukrzyca typu 1. Związane jest to z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego, nastawionego na atakowanie własnych tkanek.
Diagnostyka Hashimoto:
W rozpoznanie choroby Hashimoto znaczenie ma wywiad rodzinny. Lekarz wykonuje dodatkowo badanie palpacyjne szyi, w którym może wykryć niebolesne powiększenie gruczołu tarczowego. W badaniach biochemicznych krwi wykrywane jest podwyższone miano przeciwciał anty-TPO, a także anty-TG oraz przeciwciała przeciw receptorom TSH. Badany jest również poziom hormonów tarczycy fT3 i fT4 (trijodotyroniny i tyroksyny). Zlecona może być także biopsja cienkoigłowa tarczycy (BAC), a następnie badanie histopatologiczne. Niekiedy pomocniczo w diagnozie choroby Hashimoto wykonywane jest badanie USG tarczycy, w którym wykrywa się hypoechogeniczny miąższ tarczycy.
Leczenie Hashimoto:
W niedoczynności konieczne jest leczenie hormonalne. Lewotyroksyna produkowana syntetycznie jest identyczna jak hormon wytwarzany w tarczycy i ma takie samo działanie.
Regularne przyjmowanie brakujących hormonów tarczycy prowadzi do normalizacji stężenia TSH i powrotu do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Lewotyroksynę należy przyjmować regularnie, najlepiej o tej samej porze, zwykle rano, koniecznie na czczo, około 30–60 minut przed posiłkiem.
Kluczową rolę w leczeniu choroby Hashimoto odgrywa również dieta (więcej znajdziesz tutaj), suplementacja oraz aktywność fizyczna, dzięki czemu można utrzymać chorobę przez długi czas w remisji.
